سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان اردبیل گفت: خشکسالی باعث شده که علوفه قابل برداشت در مراتع این استان نسبت به میانگین بلند مدت ۴۰ درصد کاهش یابد.

محمود قلیزاده مدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان اردبیل با بیان این مطلب  گفت : در سال‌های گذشته چنین کاهش بی‌سابقه بوده است و این در شرایطی است که حیات وحش و میلیون‌ها راس واحد دامی در مناطق مختلف این استان به علوفه وابسته است.

وی افزود: در حالی که میانگین خسارت وارده از جانب خشکسالی به علوفه مراتع در ۱۱ شهرستان استان ۴۰ درصد برآورد می شود ،میزان خسارت در دیگر مناطق متفاوت است.

وی با بیان اینکه کم‌آبی و خشکسالی در قشلاقات استان اردبیل بمراتب بیشتر از ییلاقات است، گفت: مراتع شهرستان نیر با ۱۰ درصد خسارت و با کمترین میزان افت علوفه مواجه هستند ولی این میزان در مراتع جنوب استان اردبیل از جمله شهرستان خلخال بالای ۷۰ درصد می‌باشد.

وی افزود: علاوه بر مشکل تغذیه دام‌ و بروز مشکلات معیشتی برای دامداران و عشایر ، فقر پوشش گیاهی مراتع تبعات دیگری را هم در پی خواهد داشت که یکی از آنها افزایش فرسایش خاک است.

وی با توصیه به دامداران برای کاهش سطح دام‌های خود در مراتع و ییلاقات برای حفظ پوشش گیاهی باقیمانده اظهارکرد: خشکسالی و نبود علوفه باعث می‌شود که دامداران و عشایر برای پیدا کردن علوفه کوچ زودهنگام داشته باشند و چرای زود هنگام دام پوشش گیاهی نورس را از بین می‌برد.

او ادامه داد: چرای دام مازاد بر ظرفیت مراتع در شرایطی که همواره این ظرفیت برای دام استان کم بوده و اکنون با کاهش مضاعف پوشش گیاهی هم روبرو هستیم ، سبب لگدکوبی و از بین رفتن پوشش گیاهی مراتع می‌شود.

قلیزاده گفت: این مساله سبب ایجاد خاک لخت می‌شود و یا گونه‌های مهاجم را جایگزین گونه‌های قدیمی می‌کند و باعث فرسایش خاک می‌شود. در این شراط بارش‌ها جذب خاک نمی‌شوند و به صورت روان‌آب جاری می‌شوند.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان اردبیل با بیان اینکه کاهش پوشش گیاهی در مراتع احتمال اختلاف و درگیری بین دامداران در فصل چرای دام را افزایش می‌دهد ، افزود: تنش‌های آب و هوایی، حضور بی‌رویه دام در مرتع و کاهش نزولات آسمانی مراتع خلخال  را در مسیر حرکت به سمت اقلیم خشک قرار داده است. 

وی گفت: تبخیر و روند صعودی دما و افزایش وزش بادهای گرم جنوبی موسوم به گرمیج که از ابتدای اسفندماه سال گذشته آغاز و در بهار  امسال ادامه داشته است در روند خشکسالی خلخال بسیار تاثیرگذار بوده است.

او افزود: با هدف افزایش سطح پوشش گیاهی مزارع کشاورزی و کمک به حفظ مزارع کشاورزی  امسال ۶ تن بذر یونجه رایگان در بین کشاورزان روستاهای خلخال توزیع شد.

او اظهارکرد: در قالب طرح مدیریت مراتع و چراگاه‌های طبیعی دام در مراتعی که به‌ عنوان چراگاه‌های اصلی دام‌ها محسوب می‌شوند، آب به‌صورت لوله‌کشی نیز در اختیار دام‌ها قرار می‌گیرد.

او بیان کرد: این طرح علاوه بر سیراب کردن بموقع دام‌ها با آب سالم و بهداشتی، نقش مهمی در کاهش تخریب پوشش گیاهی بواسطه چرای بیش از اندازه دارد و دام‌ها برای رسیدن به آب مجبور به طی کردن مسافت‌های طولانی در مراتع نمی‌شوند.